“BlueChem helpt start- en scale-ups om duurzame technologieën voor de chemie te ontwikkelen”

Liesbet Boogaerts, General Manager bij BlueChem

BlueChem is een incubator – grenzend aan de Antwerpse haven – die er specifiek op gericht is om startups te ondersteunen die innoveren rond duurzame chemie.

“BlueChem wil de slaagkansen van startende ondernemers vergroten die werken aan innovaties omtrent duurzame chemie”, verduidelijkt Liesbet Boogaerts, General Manager van BlueChem. “Daartoe bieden we hen de juiste omkadering en ondersteuning, zodat ze zich maximaal kunnen focussen op hun core business. Het idee is dat startups hier in hun early stage binnenkomen en dat ze bij ons groeien van laboschaal naar een meer industriële schaal.”

Bruggen bouwen
BlueChem is een initiatief van essenscia – de sectorfederatie van chemie en life sciences –, de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen (POM), de stad Antwerpen, onderzoeksorganisatie VITO en Catalisti, de speerpuntcluster voor innovatie in chemie en kunststoffen.

Er zijn uitstekende universiteiten in ons land en de grootste chemische cluster van Europa ligt hier vlakbij, in de Port of Antwerp-Bruges. Maar er ontbrak een essentiële schakel in het innovatietraject die bruggen kon bouwen tussen de universiteiten en de chemische sector. Daartoe is nu een efficiënt ecosysteem opgebouwd, waar ook BlueChem deel van uitmaakt.

Speerpunten rond duurzame chemie
“Omdat we onze chemische industrie CO2-arm en koolstofcirculair willen maken, is het belangrijk dat we onderzoek naar duurzame chemie blijven stimuleren. Een incubator als BlueChem is dan ook hard nodig om nieuwe technologieën te helpen ontwikkelen en commercialiseren.”

“We richten ons concreet op vier speerpunten: de uitbouw van bio-based waardeketens, werken rond procesintensificatie en -transformatie, het bevorderen van circulariteit en design to recycle-productie."

“Bio-gebaseerde waardeketens maken het mogelijk om chemische processen geheel of gedeeltelijk te vervangen door natuurlijke processen. De kracht van de natuur gebruiken om duurzamer te produceren, zeg maar. Procesintensificatie en -transformatie houdt dan weer in dat er efficiënter kan geproduceerd worden met minder energie en minder afval, terwijl circulariteit betekent dat we de materialenkringloop waar mogelijk sluiten en afval opwaarderen tot grondstof. Tenslotte richten we ons ook op bedrijven die de ‘design to recycle’-filosofie ondersteunen: producten ontwikkelen die op het einde van hun levenstraject makkelijk gerecycleerd kunnen worden.”

Van BlueApp tot NextGen
“We hebben hier een innovatief ecosysteem opgebouwd, waarbij we onze krachten enerzijds hebben gebundeld met BlueApp en anderzijds met NextGen en BlueGate.”

“BlueApp is een pre-incubator – hun gebouw ligt tegenover het onze – van de universiteit van Antwerpen. Ze ondersteunen er voornamelijk lage TRL (Technology Readiness Level) projecten, en soms zien we jonge startups van daaruit naar hier komen om verder op te schalen. Na hun traject bij BlueChem kunnen ze terecht bij NextGen en BlueGate – afhankelijk van de technologie is de ene dan wel de andere de beste keuze – om daar opgenomen te worden in de hotspot van de duurzame chemie in de Port of Antwerp-Bruges.”

“De nabijheid van de Antwerpse haven, het grootste chemiecluster van Europa, is natuurlijk zeer aantrekkelijk voor die start-ups en scale-ups." Feit is: als ze hier goed ondersteund worden, is de kans heel groot dat ze zich in de haven van Antwerpen verankeren.”

Partnerships
“Om onze doelen te kunnen bereiken, zijn partnerships absoluut cruciaal. Daarom hebben we de handen in elkaar geslagen met een aantal strategische partners en toonaangevende chemiebedrijven. Onze strategische partners – Deloitte en de Antwerpse haven – adviseren onze innovatoren en verstrekken expertise, zodat ze hun activiteiten verder kunnen uitbouwen en commercialiseren. Daarnaast werken we met een aantal corporate partners, zoals Air Liquide, BASF, ExxonMobil, INEOS, Vopak en Borealis. Sinds kort zijn er nog een aantal nieuwe partners, zoals Nippon Gases, Eastman, TotalEnergies en Indaver bijgekomen.”

“Er is een sterke en constructieve wisselwerking tussen die grote ondernemingen en onze start-ups/scale-ups, en dat is een goede zaak. Om iets nieuw te ontwikkelen en met succes in de markt te zetten, zijn samenwerkingen tussen grote en kleine bedrijven cruciaal. En dat is wat we doen door de slagkracht en ervaring van een aantal van de grootste chemiebedrijven ter wereld te combineren met de flexibiliteit en innovativiteit van kleinere spelers. Sowieso kunnen de grote, complexe uitdagingen van vandaag niet door één bedrijf worden opgelost.”

Air Liquide
Air Liquide is vanaf de start betrokken bij BlueChem en heeft sindsdien onze start-ups en scale-ups meerdere keren bijgestaan. Vorig jaar hebben ze hier een netwerkevent georganiseerd waarbij ze hun portfolio met innovatieve oplossingen voor het koolstofvrij maken van ‘hard-to-abate’ sectoren hebben voorgesteld. Het ging onder meer over projecten rond CO2-afvang en -opslag en over het kraken van ammoniak in de Port of Antwerp-Bruges.

Succesverhalen
Er zijn intussen al meerdere bedrijven die onder de vleugels van BlueChem gestart zijn en die inmiddels een mooi traject opgebouwd hebben. Het succesverhaal van D-CRBN (zie kaderstuk) is daar een goed voorbeeld van.
 

Meer en beter
“BlueChem gaat tegen 2027 zijn labocapaciteit verdubbelen. We gaan 900 m2 aan bijkomende labo’s voorzien – naast de 900 m2 die we vandaag al hebben – op de NextGen site in de Antwerpse haven. We voelen dat er een sterke vraag is naar bijkomende laboruimte, en zo kunnen we ons ook meer op het buitenland richten. Want uiteraard zijn er ook in het buitenland veel innovaties en ontwikkelingen, en het zou een goede zaak zijn moesten we een aantal daarvan op termijn kunnen huisvesten in het Antwerpse chemiecluster.”